බංග්ලාදේශයේ සිදු වූ අරගලයෙන් පසු ෂෙයික් හසීනාට රට හැරදමා යාමට සිදුවීම මීට සති කිහිපයකට පෙර ජනප්‍රියම මාතෘකාව බවට පත්විය. පසුගිය කාලය පුරාම පාහේ අසන්නට, දකින්නට ලැබුණු යුද පුවත්වලින් අනතුරුව එය වෙනස්ම ආරක්ගත් මාතෘකාවක් විය. ඒ කෙසේ වෙතත් මේ කතාමැද වියට්නාමයට අත්විඳින්නට සිදුවූයේ වෙනස්ම කතාවකටය. පසුගියදා වියට්නාමය තුළට කඩාවැදුණේ ටයිපූන් කුණාටුවයි. මේ හේතුවෙන් පුද්ගලයන් 60 දෙනෙකුට වඩා මියගිය බව සඳහන් කරන්නේ එරට රාජ්‍ය මාධ්‍යයයි. ටයිපූන් යාගි කුණාටුව වියට්නාමයට කඩා වැදීමෙන් පසු සෙනසුරාදා දිනයේදී පුද්ගලයන් නවදෙනෙකු මියගිය අතර ඉතිරි පිරිස ඉරිදා සහ සඳුදා දිනවල මියගිය බව මාධ්‍ය වාර්තාවන්හි සඳහන් කර තිබිණි. ඒ පිළිබඳ තවදුරටත් විස්තර දක්වමින් වි.එන්. එක්ස්ප්‍රස් රාජ්‍ය මාධ්‍ය ප්‍රකාශ කරනු ලැබුවේ මියගිය සියලු දෙනා ගංවතුර සහ නායයෑම්වලින් මියගිය බවයි.
TYPHOON YAGI
වියට්නාමයට මේ වන විට බලපා ඇති සුළි කුණාටුව උතුරු වියට්නාමයට හමා එන ලද දරුණුතම කුණාටුව ලෙසින් සැලකේ. මෙම Yagi යන නමින් ජපන් භාෂාවෙන් හඳුන්වනු ලබන්නේ මකර රාශියේ තාරකා මණ්ඩලයයි. මීට පෙර ප්‍රබල ලෙසින් බලපාන ලද කුණාටුව වන්නේ ඉන් වසර දහයකට පෙර, එනම් 2014 වසරේ ජූලි 23 වැනිදා බලපානු ලැබූ කුණාටුවයි. එම කාලගුණික කුණාටුව හේතුවෙන් හදිසි ගංවතුර තත්ත්වයක් මෙන්ම නායයෑම් ද ඇතිවිය. ඉන් පුද්ගලයන් 27 දෙනෙකු විදුලිසැර වැදී මිය ගිය අතර කුණාටුව හෙක්ටයාර 4200ක් දක්වා ප්‍රදේශයකට බලපාන්නට විය. මේ හේතුවෙන් නිවාස 750කට වැඩි ප්‍රමාණයක් කඩාබිඳී ගිය අතර තවත් දේපළ 6000කට ආසන්න ප්‍රමාණයක් ජලයෙන් යටවිය. එම වසරේදීම පිලිපීනයට බලපෑ රම්මසුත් කුණාටුව හේතුවෙන් පුද්ගලයන් සියදෙනෙකු පමණ මිය යනු ලැබුවේ නිවාස ලක්ෂයකට වඩා විනාශයට පත්වීමෙනි. එහිදී තවත් නිවාස ලක්ෂ හතරක් පමණ විනාශ වූ අතර මිලියන භාගයක ජනතාවක් අවතැන්වූහ. තවද Typhoon රැම්සන් සුළි කුණාටුව 2014 වසරේ ජූලි මාසයේදී පිලිපීනයට ද කඩාවැදුණු අතර එහිදී විදුලිය බිඳවැටීම් මෙන්ම අගනුවර හරහා දැඩි සුළං හමා යෑම ද සිදුවිය. එමෙන්ම විදුලි සංදේශ මාර්ගවලට එය දැඩි ලෙස බලපාන්නට විය. චීනයටද Typhoon රැම්සන් කුණාටුව 1973 වසරේදී බලපෑ අතර එය බලපානු ලැබුවේ චීනයේ හයිනාත් දූපතටයි. එහිදී 46 දෙනෙකු මියගිය අතර නිවාස 37,000ක් පමණ විනාශ විය.
යාගි කළ හානිය
යාගි සුළි කුණාටුව වියට්නාමයට ගොඩවදින්නට පෙර එය පැමිණියේ පිලිපීනය දෙසිනි. කෙසේ වෙතත් කාලගුණය අනාවැකි පිළිබඳ වූ මධ්‍යස්ථානය විසින් මේ සම්බන්ධයෙන් වියට්නාම ජනතාව වෙත දැනුම්වත් කිරීම් කිරීමට පියවර ගෙන තිබිණි. එහිදී ඔවුන් සඳහන් කර සිටියේ ගැඹුරු ජලයේ මසුන් ඇල්ලීමෙන් වළකින ලෙසත් එළිමහන් රැස්වීම් සංවිධානය කිරීමෙන් වළකින ලෙසත්, නිවාසවල ආරක්ෂාව පිළිබඳව සොයා බලන ලෙසත්ය. තවද වියට්නාමයේ උතුරු පළාතේ පාසල් වසාදැමීමට ඔවුන් තීරණය කළ අතර වෙරළබඩ ප්‍රදේශයන්හි යාත්‍රා ක්‍රියාත්මක කිරීම තහනම් කර තිබිණි. එමෙන්ම සැප්තැම්බර් 7 දිනට නියමිතව තිබූ ජාත්‍යන්තර හා දේශීය ගුවන් ගමන් 310ක් පමණ අවලංගු කරන්නට විය. ඒ සමගම උතුරු වියට්නාමයේ වෙරළබඩ ප්‍රදේශවලින් පුද්ගලයන් 50,000කට ආසන්න පිරිසක් ඉවත් කිරීමට ද යුහුසුළු විය. එමෙන්ම සුළි කුණාටුව වියට්නාමයට ගොඩබැසීමට සිදුවේයැයි අපේක්ෂා කළ දින අගමැතිවරයා විසින් විශේෂ නිවේදනයක් නිකුත් කරන්නට විය. එම නිවේදනය මඟින් ඔහු පළාත් සහ නගරවල ඒ ඒ කාර්යයන් භාර අමාත්‍යවරුන් අමතා ප්‍රකාශ කර සිටියේ කඩිනම් පියවර ගැනීමට කටයුතු කරන ලෙසයි. මේ සමඟ සිදුවන හානිය අවම කර ගැනීම සඳහා දකුණු වියට්නාමයේ ප්‍රධාන ගොඩබිම් අතර සිදුවන පාරු සේවාවන් නවතා දැමීමට කටයුතු කරන ලදි. මේ අතරම ඔවුන් සිදුකරනු ලැබූ කටයුත්තක් වූයේ අත්‍යවශ්‍ය ආහාර දින පහේ සිට දින දහය දක්වා එක්රැස් කර තබාගැනීමට කටයුතු කිරීමයි. උතුරු – දකුණු දුම්රිය මාර්ග 12ක් පමණ වසා දමන ලද අතර 46,000කින් යුත් මහජන හමුදාවක් සූදානම් කර තැබීය. සැප්තැම්බර් 7 වැනිදා තායිලන්තය හා රුසියාව අතර හැනෝයිහි පැවැත්වීමට නියමිතව තිබූ පාපන්දු තරගයක් ද අවලංගු කරන ලදි.
යාගි සුළි කුණාටුවෙන් පසු රොයිටර් පුවත් සේවය සඳහන් කර සිටියේ 59 දෙනෙකු මියගොස් සිය ගණනක් පමණ තුවාලව ඇති බවයි. ඔවුන් එහිදී සඳහන් කර සිටියේ යාගි සුළි කුණාටුව යනු එතෙක් මෙතෙක් ආසියාවට දැඩි ලෙස බලපානු ලැබූ කුණාටුව බවයි. රොයිටර් පුවත් සේවය ඒ ආකාරයට සඳහන් කරන විට වියට්නාමයේ කෘෂිකර්ම හා ග්‍රාමීය සංවර්ධන අමාත්‍යංශය ඒ වන විටත් ප්‍රකාශ කර සිටියේ 44 දෙනෙකු මියගිය බවයි.
මරණ
සඳුදා දින තත්ත්වය එසේ වුවද ඉරිදා දින රාජ්‍ය මාධ්‍යයන්ගේ වාර්තාවන් අතර සටහන්ව පැවතියේ උතුරු කඳුකරයේ එක් පළාතක පුද්ගලයන් 17 දෙනෙකු මිහිදන්ව සිටි බවයි. මෙම 17 දෙනාගෙන් හය දෙනෙකු මියගොස් නව දෙනෙකු තුවාල ලැබීය.
යාගි සුළි කුණාටුව සෙනසුරාදා උතුරු වියට්නාමයට ඇතුළුවීමෙන් පසු රට තුළ සුළං තත්ත්වය ලෙසින් දැක්වූයේ පැයට කිලෝමීටර 203ක පමණ තත්ත්වයකි. එකී දැඩි සුළං තත්ත්වය හේතුවෙන් ගොඩනැඟිලිවල වහල පවා මුලිනුපුටා යන්නට වූ අතර හැනෝයි අගනුවර ඇතුළු කලාපයහි විදුලිය පවා ඇනහිටින තත්ත්වයකට පත්විය. ජාත්‍යන්තර මාධ්‍යයන්හි පවා පළවූ විශේෂිතම පුවතක් වූයේ රථවාහන ගමන් කරමින් තිබූ පාලමක් හිටිහැටියේ කඩාවැටීමයි. සඳුදා උදෑසන උතුරු ෆුතෙන් පළාතේ සිදු වූ පාලම කඩාවැටීමේ වීඩියෝ දර්ශනයක් ද ජාත්‍යන්තර මාධ්‍යයන්හි විකාශය වූ අතර, මේ අනතුරින් පාලම මත ගමන් කරමින් තිබූ මෝටර් රථ 10ක් සහ ස්කූටර් දෙකක් ගඟට ඇදවැටුණු බව සඳහන්ය. මේ අතර වාරයේ සුළි කුණාටුවෙන් ගසාගෙන යන ලද ධීවවර බෝට්ටු 40කට වඩා වැඩි සංඛ්‍යාවක් දියඹේ ගසාගෙන ගොස් හෝ ගිලී ඇති බවත් මුහුදේ ගසාගෙන යමින් සිටි පුද්ගලයින් 27 දෙනෙකු ගලවා ගැනීමේ නිලධාරීන් විසින් සොයාගත් බවට ද තොරතුරු වාර්තාවිණි.
ගංවතුර
AFP පුවත් සේවය සඳහන් කර සිටියේ Hai phong වරාය නගරයේ ප්‍රදේශ කිහිපයක් ඉරිදා වනවිට ගංවතුරින් මීටර භාගයක් පමණ යටව තිබූ බවත් එහිදී විදුලි රැහැන් මෙන්ම විදුලි කණුවලටද හානි සිදුව ඇති බවත්ය. පසුගිය බදාදා වනවිට රොයිටර් පුවත් සේවය සඳහන් කර සිටියේ යාගි සුළි කුණාටුව හේතුවෙන් පුද්ගලයන් 150 දෙනෙකු පමණ මියගොස් ඇති බවයි. මෙහි සිදු වූ විශේෂිතම කරුණ වන්නේ වසර 1000කට වඩා ඉතිහාසයක් ඇති හැනෝයි නගරයේ රතු ගංගාව දශක දෙකක පමණ කාලයකට පසුව ජලය ඉහළම මට්ටමක පෙන්නුම් කිරීමය. මේ සමඟම රජයේ ඇස්තමේන්තුව වන්නේ 150කට වඩා වැඩි පිරිසක් මෙයින් මියගොස් ඇති බවයි. පසුගිය බදාදා වනවිට ජල මට්ටම ඉහළ ගිය ගංගාවේ ජලය අගනුවර සමහර ස්ථානයන්හි මීටරයක් පමණ ඉහළට දක්නට ලැබුණු අතර හැනෝයිහි පරිපාලන දිස්ත්‍රික්ක 30න් දහයකම ගංවතුර අනතුරු ඇඟවීම පවතින බව රාජ්‍ය මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.
මේ අතරතුර බොහෝ දෙනෙකුගේ අවධානය යොමුව තිබුණේ වයඹ දිග පළාතේ පිහිටි ජල විදුලි බලාගාරයක් පිළිබඳවයි. එයට හේතු වූයේ වේල්ල අවට ජලාශයට වැඩි වශයෙන් ජලය ගලාඒම නිසා එය කඩා වැටීමේ අවදානමක් පවතින හෙයිනි. කොයිහැටි වෙතත් බ්‍රහස්පතින්දා සවස වන විට රොයිටර් පුවත් සේවය සඳහන් කර තිබුණේ පුද්ගලයන් 179 දෙනෙකු ගංවතුරෙන් මියගිය බවයි. ගංවතුර තත්ත්වයේ අඩුවක් නොමැති හෙයින් එරට රජය මඟින් නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ පාසල් සිසුන්ට සතියේ ඉදිරි දින කිහිපය ද නිවෙසේ රැඳී සිටින ලෙසියි.
