මේ කියන්නේ මහවැලි එච් 04 කලාපයට අයත් ගමකින් ඇසුණ කතාවකි.
ඇය, සුපුරුදු පරිදි රෙදි සෝදන්නට වැවට ගියත්, හිටි අඩියේ වැවට ඇද වැටී කකුල කැඩී ගිය අතර කකුලේ වේදනාව දරාගත නොහැකි වූ ඇය මහ හඬින් කෑගසන්නට වූවාය. ඒ කෑගැසීමෙන් අවට අය එක්ව ඇය වහාම රෝහලට රැගෙන ගියහ. දින ගණනාවක් ගියත් තවමත් සුවයක් නැති ඇය බැලීමට රෝහලට ගිය සැමියා විස්සෝපයෙන් මෙසේ කීවේය.
‘‘ඔය ඉංගිරීසි බෙහෙත්වලින් වැඩක් නැහැ හාමිනේ. අපි වෙද මහත්තයට පෙන්නමු. ගමේ එව්වෝ මට කියන්නෙම ඒක කොරපං කියලමයි ඕං“
‘අනේ මන්දා. මට තේරෙන්නේ නැ. ඔහේගේ කැමැත්තක් කරමු” තම ස්වාමියාට සුවච කීකරු ඇය කීවාය. අවසානයේ ඇයව බලහත්කාරයෙන් ටිකට් කපාගෙන රෝහලෙන් ගෙදර එක්ක ගෙන ඒමට සැමියා තීරණය කළේය.
නිවෙසට පැමිණි දිනට පසු දිනම තම ගමේ දන්නා හඳුනන පාරම්පරික වෙද මහතකු වෙතට තම බිරිය රැගෙන යන්නට මේ ස්වාමියා කල් මැරුවේ නැත.
වෙද මහත්තයා ලෙඩා බැලුවේය. අවැසි බෙහෙත් වට්ටෝරුව දුන්නේය. ඒවා බඳින ආකාරයද කියා දුන්නේය.
ගමේ අයට හොරෙන් බෙහෙත් ඖෂධ සොයන්නට සිතූ සැමියා වෙනත් ගමක හිතවතකුගේ සහාය පැතීය.
‘බෝ පොතු, කුඹුක් පොතු, දඹ පොතු, කොට කිඹුලා“ ආදි බෙහෙත් වට්ටෝරුවේ සියල්ල සෙවූ මුත් එකක් සෙවීම අසීරුය.
පිටගංකාර මිතුරා මාතලේ සීමාවේ එය තිබෙන බව ඔහුට පැවසුවේය. ඒ අනුව දෙදෙනාම ත්‍රීවීලයකින් මාතලේ ඉසව්වට ගියහ.
ඒ අතරේ වෙද මහතා රෝගියා බලන්නට නි‍ෙවසට ආවේය.
ලෙඩා එලෙසම ය. බෙහෙත් කිසිවක් බැඳ නැත.
‘මොකද බොලං මේ බෙහෙත් බැන්දේ නැත්තේ? මං ආවේ ගුණ අගුණ බලන්න.“
වෙද මහත්තයාට තරහා ගොසිනි. ලෙඩ ඇඳේ දිගා වී සිටි ඇය කටහඬ අවදි කළේ යටහත් පහත්වය.
‘අනේ වෙද මහත්තයෝ, බෙහෙත් පංගුවේ තිබුණ හැමෙදේම හොයා ගත්තා. එහෙත් ‘එකට කොටා‘ හොයා ගන්න බැරිව අපේ මිනිහා මාතලේට ගියා, ඒවා ගේන්න‘ යැයි කීවාය.
උපැස් යුවළට යටින් ලෙඩා දිහා බැලූ වෙද මහතා යටිගිරියෙන් කෑගැසුවේය.
“අනේ යකෝ ‘එකට කොටා“ කියන්නේ බෙහෙත් ඖෂධයක් නෙමෙයි. සියල්ල එකට කොටලා ගන්න කියන එකනේ. තොපි එකට කොටා හොයන්නයි ඔය ගියේ. අනේ හත්වලාමේ.“
සිදු වූ දේ පිළිබඳව ඇයට නම් ලැජ්ජාවේ පණ යන්නට වූයේලු. එකට කොටා බෙහෙත් ඖෂධය හොයන්න ගිය සිය ස්වාමියා සහ මිතුරා නිවෙසට ආ පසු මේ සිදුවීම ඔහුට කියන්න ඇය දත මැදගෙන සිටියාලු. මේ අතරේ ලෙඩා බැලීමට ආ වෙද මහතා දෙස් දොවොල් තබමින් බෙහෙත් කොටා ලෙඩාට බැන්දේලු. මේ සියල්ල දෙස බලා සිටි ගමේ කටහැකර කාන්තාවක් එදින එළිවෙන්නටත් මත්තෙන් ‘එකට කොටා“ ගැන ගමේම ගිනි තිබ්බාලු.
