ආත්මාර්ථය තුළින් අන් අයව පීඩාවට හෝ දුකට පත්කරමින් ධනය, බලය සහ නිලතල ගනිමින් සමාජයේ බහුතරයක් ගමන් කරන්නේ කුමන දිශාවකටදැයි සොයා බැලීම වටී. එහෙත් අපේක්ෂා කළ හෝ නොකළ අයකුට උදවු කිරීමෙන් මිනිස් ජීවිතයට ලබාගත හැකි වටිනාකම් බොහෝය. එසේම, අනෙකා කෙරෙහි සුබවාදී හැඟීම් වර්ධනය වීමෙන් මානසික පීඩාව අවම වී සතුට ඇතිවේ. එවැනි යහගුණ පිළිබඳ කිතුනු දහමින් විග්‍රහයක් කිරීමට අපි දැන් ආචාර්ය සිරිල් ගාමිණී පියතුමා සමඟ කතාබහකට පිවිසෙමු.
උදවු උපකාර පිළිබඳ කිතුනු දහමේ කියවෙන්නේ කෙසේද?
ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ සිය අනුගාමිකයන්ට දුන් ප්‍රධාන ආඥාව මනසිනුත් හදවතිනුත් සහ තමන්ටත් අන් අයටත් ප්‍රේමකරනා ලෙසයි. ප්‍රේමය තුළ මිනිසකු
තුළ මනුෂ්‍යත්වයේ විවිධ පැති උද්දීපනය වී එතුළින් උදවු උපකාර, සහයෝගය නිරන්තරයෙන්ම ක්‍රියාවට නැඟෙනවා.
එසේම, ප්‍රේමය යනු කිතුනු දහමේ පදනමයි. යමකු කිතුනුවකු වන්නට නම් එම පුද්ගලයා භෞතිස්ම ස්නාපනය විය යුතුයි. එහෙත් කෙනෙකු එසේ භෞතිස්ම ස්නාපනය වූ පමණින් කිතුනුවකු වන්නේ නැහැ. එම පුද්ගලයා ප්‍රායෝගිකව කිතුනුවකු වන්නට නම් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ දේශනා කළ මාර්ගයේ පිහිටා කටයුතු කළ යුතුයි. ඒ සඳහා ඔහු හෝ ඇය කිතු දහමේ පදනම වන ප්‍රේමය සිය ජීවිතයට එක්කරගත යුතුයි.
දෙවියන් වහන්සේට ප්‍රේම කරන්න, ඔබට මෙන්ම ඔබේ අසල්වැසියාටත් ප්‍රේම කරන්නැයි ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ වදාළා. මනුෂ්‍යයන් ලෙස මුලින් තමන්ට ආදරය කරන්න. තමන්ට ආදරය නොකර අන් අයට ආදරය කළ නොහැකියි. ප්‍රේමයේ, ආදරයේ වටිනාකම හරිහැටි දැනෙන්නට නම් මුලින් තමන්ටම ආදරය කරන්න. එය ආත්මාර්ථකාමී බව යැයි එයින් හැඟවෙන්නේ නැහැ. තමාට ප්‍රේම කරන කෙනා එය හඳුනාගෙන එපරිද්දෙන්ම අන් අයටත් ප්‍රේම කරනු ලබනවා. මේ නිසා තමන්ට සිදුවන අකටයුතුකම්, හිංසාවන් වගේම සංසන්දනාත්මකව අන් අය කෙරේත් බැලීමට තමන්ගේ සිත පුරුදු වන බව, තේරුම් ගන්නා බවයි ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ පැවසුවේ.
අන් අයට උදවු උපකාර කිරීම සහ සහයෝගය ප්‍රේමය මත උපදින සහ ඒ මත රඳාපවතින්නක්. යම් පුද්ගලයකුට අන් අය කෙරේ තිබෙන ප්‍රේමය හේතුවෙන් ඒ අයට උදවු උපකාර කරමින් සහයෝගය ලබාදීමට සිත යොමු කෙරෙනවා.
සමහරු තමාගේ සුබසිද්ධිය පතා අන් අයට උදවු උපකාර කරනවා. එහෙම අවස්ථා තිබෙනවා නේද?
උදවු උපකාර කිරීම ප්‍රේමය හැර වෙනත් අදහසකින් නොකළ යුතුයි. පෞද්ගලික වාසියක් වෙනුවෙන් හෝ තමන්ගේ නම්බු නාම වෙනුවෙන් හෝ කීර්තියක් අත්පත් කරගැනීමේ චේතනාවෙන් අන් අයට උදවු උපකාර කිරීමට හැකියි. එසේම මා කවුදැයි අන් අයට පෙන්වාදීමේ අරමුණින් උදවු උපකාර කරන්නේ නම් එය සත්‍ය වශයෙන්ම කරන්නක් නෙවෙයි.
මේ නිසා ‘ඔබ කෙනෙකුට යමක් දෙන්නේ නම් ඔබ එය දකුණු අතින් ලබාදෙන විට වම් අතට ඒ බව නොදැනෙන පරිදි ලබාදෙන්නැයි, කියලායි ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ පැවැසුවේ. ඔබ යමක් දුන්නැයි කියා ඔබටවත් නොදැනෙන ලෙස දෙන්නැයි එහි අරුත වුණා. මේ නිසා ලෝකයාට පෙනෙන්නට ඔබ අන් අයට උදව් උපකාරට නොකළ යුතුයි. මේ ආකාරයෙන් කිතුනුවන් අන් අයට උදවු උපකාර කළ යුතු බවයි ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ පැවැසුවේ. එසේ උදවු උපකාර කිරීමට නම් ප්‍රේමය පමණයි අපි සතුව තිබිය යුතු වන්නේ.
කෙනෙකුගේ ගුණයහපත්කම, කාරුණික බව, පරිත්‍යාගශීලී බව, ලස්සන, ජනප්‍රිය බව, බලය, වත්කම්, නිලතල තිබීම වැනි කාරණා නිසා අන්අයට උදවු උපකාර කිරීම නොව මනුෂ්‍යයකු වීම නිසා ප්‍රේමය, ආදරය කරන්න සහ ඒ මත සිට උදව් උපකාර කළ යුතුයි.
කිතු දහමට අනුව සොබාදහමට, සතුන්ට අපි ප්‍රේම කරන්නේ ඒවා දෙවියන් වහන්සේගේ සුබදායී මැවුම් නිසායි. එහෙත් මනුෂ්‍යයාට අපි ප්‍රේම කරන්නේ මනුෂ්‍යයා සොබාදහමේ පවතින අනිත් සියල්ලටම වඩා උතුම් නිසා. දෙවියන් වහන්සේ මනුෂ්‍යයාව මැවුවේ තමන්ගේම ස්වරූපයට යැයි ශුද්ධ බයිබලයේ සඳහන් වෙනවා. එනම් පුද්ගලයකුට අනෙක් කෙනා දේව ස්වරූපයයි. අපි ජීවත් වන්නේ, අපිට මුණගැහෙන්නේ, අපිත් සමඟ කතා කරන්නේ. එසේ මැවූ දේව ස්වරූපයේ මනුෂ්‍යයායි. තමන් සමඟ ජීවත් වන ඒ මනුෂ්‍යයාට මා ආදරය – ප්‍රේමය නොකරන්නේ නම් මට නොපෙනෙන දෙවියන්ට ආදරය කරන්නේ කෙසේදැයි පැහැදිලි විය යුතුයි.
ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ චරිතය තුළිනුත් ආදර්ශයක් ගතහැකියි නේද?
ඔව්. මේ යථාර්ථය තවත් පැහැදිලි කර ගැනීමට ඇති වටිනාම පූර්වාදර්ශය ක්‍රිස්තුස් වහන්සේයි. උන්වහන්සේ ආපසු කිසිවක් බලාපොරොත්තු නොවෙමින් අන් අයට උදවු උපකාර කළා. රෝගීන් සුවපත් කළා. දුගී දුප්පත් සහ පව්කාරයන් ලෙස හැඳින්වූ පිරිස සමඟ උන්වහන්සේ ඇසුරු කරමින් ජීවත් වුණේ. සමාජය විසින් කොන් කර ඉවත් කළ මිනිසුන් උන්වහන්සේගේ නිත්‍ය අසල්වැසියා වූ අතර ඔවුන්ගෙන් ලබාගත හැකි වාසියක් හෝ ලාභයක් තිබුණේ නෑ.
එදා පව්කාර ස්ත්‍රිය ලෙස ගල් ගසා මරා දැමීමට නියම වූ වෛශ්‍යාවට උන්වහන්සේ සමාව දුන්නා. පව් නොකරන්නැයි පවසමින් ඇයව කොන් කළ සමාජය සමඟ ජීවත් වීමට හැකි ලෙස ඔසවා තැබුවා. මිනිසුන්ගෙන් ඈත් කර යක්ෂාවේශ වූ රෝගීන් සුවපත් කර නැවතත් සමාජගත කර සමාජයට ද යහපතක් කළා. කිසිවෙකුත් ළං නොවන පාළු පළාතක, දූපතක මියදෙන්නට සමාජය විසින් බැහැර කරනු ලැබූ ලාදුරු රෝගීන් වෙත ළංව ඔවුන්ව ස්පර්ශ කර සිප වැලඳ ගනිමින් සුවපත් කළා.
ඒ අයුරින් ක්‍රිස්තුස් වහන්සේගේ චරිතය සම්පූර්ණයෙන්ම පිළිබිඹු කරන්නේ ප්‍රේමය නිසා අන් අයට උදවු උපකාර කළ සිදුවීම්. උදවු උපකාරය මඟින් සමාජයට සහ එය ලබන පුද්ගලයාට වාසියක්, ප්‍රයෝජනයක් වෙනවා. කිතුනු හෝ කිතුනු නොවන සෑම කෙනෙක්ම එකිනෙකාට ප්‍රේම කළ යුතුයි. එහි වාසිය මුළුමහත් සමාජයට ලැබෙනවා.
සද්භාවයෙන් කරනු ලබන උදවු උපකාර කෙනෙකුගේ ආත්මය සුවපත් වීම සඳහා දායක වන්නේ කෙසේද?
උපතේදී හෝ මිය යෑමේදී අපි මෙලොවට ගෙන ආ දෙයක් නැතිවා සේම ගෙන යන දෙයකුත් නැහැ. අතරමැදි කාලයකදී පමණක් බලය, වත්කම්, කීර්ති නාම, අසරණවීම, අනෙක් අයව පහත් කිරීම, කොන් කිරීම යන සියල්ලක්ම සිදු කරනවානේ. එහෙත් උපතේදී ගෙනා මනුස්සකම වැඩිදියුණු කර මරණයට ගෙන යාමට අපි කටයුතු කළ යුතුයි.
එහෙත් මනුෂ්‍යයාගේ අභ්‍යන්තරයේ නිතැතින්ම පවතින ගැටුමක් වෙනවා. මනුෂ්‍යයා තුළ ඇති තමන් සහ තමාගේ යන ආත්මාර්ථකාමී සිතුවිලි වෙයි. එය පාපය ලෙස කිතු දහමේ හඳුන්වයි. එහෙයින් ප්‍රේම කිරීම, උදවු උපකාරය, සහයෝගය වර්ධනය කිරීම එතරම් පහසු වන්නේ නැහැ. මනුෂ්‍යයාටම පව්කාරයා ලෙසත් අමතන්නට සිදු වෙනවා.
මනුෂ්‍යත්වය යනු දෙවියන් වහන්සේට කිට්ටු අවස්ථාවයි. ඒ තත්ත්වයට පත්වීමට නම් අපි සැමට ආදරය, ප්‍රේමය කරන්නැයි ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ වදාළේ.
මනුෂ්‍යත්වය වර්තමානයේදී වඩා වැදගත් වන්නේ ඇයි? ඒ සඳහා ඇති අභියෝග මොනවාද?
වර්තමානයේ උගත්, නූගත්, දුප්පත්, පොහොසත් ලෙසින් මිනිසුන් අතර වෙනස්කම් දක්නට ලැබෙනවා. එහෙත් එම වෙනස්කම් තුළින් මනුෂ්‍යත්වය මැනීමට නොහැකියි. උදාහරණයක් ලෙස බොහෝ උගත් පුද්ගලයන් තුළ මනුෂ්‍යත්වය සොයා ගැනීමට නොහැකි වුවත් නූගත් සහ දුප්පත් පුද්ගලයකුගෙන් ප්‍රේමය සහ ආදරය ලැබිය හැකියි. එම පුද්ගලයා තමන්ට හැකි පමණින් උදව් උපකාර කරයි. උගතකු වූ පමණින් පුද්ගලයකු මනුෂ්‍යයකු වන්නේ නැහැ.
පුද්ගලයකුට මනුෂ්‍යයකු ලෙස සැලකීමෙන් මිනිසුන් අතර පවතින අසමානතාව දුරු කළ හැකියි. ඒ සඳහා අපේ ආකල්ප, සිතුම්පැතුම් දියුණු කරගත යුතුයි. ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ පාපය මිස පව්කාරයා නමැති මනුෂ්‍යයා ප්‍රතික්ෂේප කළේ නැහැ. නැවතත් පාප නොකරන්නැයි උන්වහන්සේ ඔවුන්ට පැවැසුවා. ක්‍රිස්තුස් වහන්සේ පව්කාරයන් ලෙස සැලකෙන මිනිසුන් සමඟ ජීවත් වූ නිසාම උන්වහන්සේව ‘පව්කාරයා’ යැයි ඇතැමුන් අමතන්නත් වුණා. ඒත් පාපයට විරුද්ධව උන්වහන්සේ සටන් කළා.
එසේම, අද පවතින අධ්‍යාපන රටාවට මනුෂ්‍යයෙක් බිහිකිරීමට හෝ අධ්‍යාපනයට එහාගිය පුහුණුවක් මනුෂ්‍යයා තුළ වර්ධනය කිරීමෙන් තොරව අද සමාජයේ මනුෂ්‍යත්වය වර්ධනය කිරීම කළ නොහැකියි. ඕනෑම පුද්ගලයකු මනුෂ්‍යයකු ලෙස පිළිගැනීමට ඇති හැකියාව මවුපියන්ගෙන් ආරම්භ කර පාසල තුළින් වර්ධනය කිරීම මඟින් දරුවන් හොඳ මඟකට ගතහැකියි.
මනුෂ්‍යයකුගේ ප්‍රතිරූපයෙන් නොබලා මිනිසුන් පිළිබඳ මනුෂ්‍යත්වයෙන් තීරණ ගැනීමේ ජීවන හැකියාව පාසල තුළින් ආරම්භ කළ යුතුයි. ඕනෑම කෙනෙකු මනුෂ්‍යත්වයෙන් සලකා ඔහුගේ වැරදි අඩුපාඩු නොසලකා හැරීමට හැකියාව පුරුද්දක් ලෙස වැඩිදියුණු විය යුතු අතර එය ජීවිතයේ පුරුදු රටාවක් විය යුතුමයි. එතැනට මිනිස් ගුණ ධර්මය වර්ධනය කරන තෙක් සමාජයේ යහපතක් අපේක්ෂා කළ නොහැකියි.
අධ්‍යාපනය සඳහා මුදල් වෙන් කරමින් උපාධිධාරීන් බිහි කළ පමණින් මනුෂ්‍යත්වය ඇතිවන්නේ නැහැ. එය අපේ රටේ අධ්‍යාපන රටාවේ පවතින විශාලම දුර්වලකමක්. මනුෂ්‍යත්වය පිරි සමාජයක් ගොඩනැඟිය හැකි වන්නේ ආගමික වටපිටාවකින් පමණයි. එහිදී ආගමක් ලෙස සංකේතාත්මක ඇදහිලිවලින් නොව ආගමට එහා ගිය ධර්මානුකූල ජීවන රටාවක් තුළින් එම ඉලක්කය වෙත පැමිණිය හැකියි. සෑම ආගමක අරමුණ යහපත් මිනිසුන් බිහි කිරීමයි.
තාක්ෂණය නිසා මනුෂ්‍යත්වය පිරිහෙනවා ද?
මනුෂ්‍යයාගේ මොළය දියුණු වීමත් සමඟ ඔහුගේ කාර්යයන් පහසුවෙන් සහ ලෙහෙසියෙන් කිරීම සඳහායි තාක්ෂණය සොයා ගැනුණේ. ‘තාක්ෂණය’ සමාජයේ අයහපතට හේතුව වී තිබෙන්නේ යැයි සිතීම වැරදි මතයක්. තාක්ෂණය මිනිසාගේ අවශ්‍යතා අනුව දියුණුවෙන්නක් මිස මනුෂ්‍යත්වයට බලපාන්නක් නොවේ. තාක්ෂණය තවතවත් වැඩිදියුණු විය හැකියි. එහෙත් මනුෂ්‍යත්වය යනු තාක්ෂණයෙන් ඔබ්බට යන මිනිස් ගුණාංග වර්ධනය මඟින් සිදුවන්නක්. ඒ සඳහා මනස සංවර්ධනය කළ යුතුයි.
ඉරෝෂා දීපානි
