උත්ක­ර්ෂ­වත් ෆෙයාර්වේ ගාලු සාහිත්‍ය උළෙල

සාහිත්‍ය වෙනුවෙන් ආයතනගත මැදිහත්වීම් අවම යුගයක ෆෙයාර්වේ ගාලු සාහිත්‍ය උළෙල උත්කර්ශවත් ලෙස ගාලු කො‍ටුව වසා ගැනීම සැබෑ ප්‍රීතියකි. තුන්වැනි වරටත් පැවැත්වුණු ෆෙයාර්වේ ගාලු සාහිත්‍ය උළෙලේ හොඳම සිංහල නවකතාව, දෙමළ නවකතාව සහ ඉංග්‍රීසි නවකතාව වෙනුවෙන් සම්මාන පිදුන අතර මුදල් හා ජනමාධ්‍ය අමාත්‍ය මංගල සමරවීර මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පැවැත්වුණි. එහිදී අදහස් දැක්වූ අමාත්‍යවරයා පැවසූයේ භාෂා ත්‍රිත්වයෙන්ම සාහිත්‍ය කෘති වෙනුවෙන් සම්මාන ලබා දෙන එකම සම්මාන උළෙල මෙය බවයි. එය වක්‍රාකාරයෙන් සාමය සහ සංහිදියාව වර්ධනය කිරීමට පි‍ටුවහල් වන බව ද තව දුරටත් ඔහු කියා සිටියේය. දෙස්-විදෙස් නවකතාකරුවන්, කෙටිකතාකරුවන්, කවියන්, චිත්‍රපට විචාරකයන්, සූපවේදීන්, සිනමාකරුවන් ආදී බොහෝ දෙනෙක් සහභාගී වූ මේ උත්කර්ෂවත් සාහිත්‍ය උළෙල පසුගිය 24 වැනිදා සන්ධ්‍යාවේ ආරම්භ වූ අතර 28 වැනි දා රාත්‍රියේ අවසන් විය.

ෆෙයාර්වේ හෝල්ඩින්ග්ස් සමාගමේ අනුග්‍රහයෙන් පැවැත්වූ සම්මාන උළෙලේ හොඳම සිංහල නවකතාව ලෙස අනුරසිරි හෙට්ටිගේ විසින් රචිත 'පණ්ඩක පුත්‍ර වස්තුව' සම්මානයට පාත්‍ර විය. ඒ සිංහල නවකතා 87ක් අතරින් වීම විශේෂිතය. හොඳම දෙමළ නවකතාව ලෙස තේනියම් විසින් රචිත 'ඊතනම්' කෘතියට හිමි විය. හොඳම ඉංග්‍රීසි නවකතාවට හිමි සම්මානය අමන්දා ජේ විසින් රචිත 'ද අදර් වන්' හිමි කර ගන්නා ලදී.

එමෙන්ම ෆෙයාර්වේ ගාලු සාහිත්‍ය උළෙලේ ප්‍රථම වතාවට 'සාර්ක් සාහිත්‍ය සම්මානය' පිරිනමන ලදී. ඇෆ්ගනිස්ථානයේ සාහිත්‍ය සහ සංස්කෘතික සංවර්ධනය උදෙසා කරනු ලැබූ අනූපමය මෙහෙය වෙනුවෙන් ඒ සම්මානය නජිබුල්ලා මලලායි ට හිමි විය. එසේම සුප්‍රකට ගාලු සාහිත්‍ය උළෙලේ නිර්මාතෘ වූ ජෙෆ්‍රි ඩෝබ්ස් වෙනුවෙන්ද විශේෂිත සම්මානයක් පිරිනැමීම ද මෙහිදී සඳහන් කළ යුතුය.

පුරා හතරක් මුළුල්ලේ පැවැත්වුණු ගාලු සාහිත්‍ය උළෙල සඳහා එංගලන්තය, ඕස්ට්‍රේලියාව, ජර්මනිය, දකුණු අප්‍රිකාව, අමෙරිකාව, ඉන්දියාව සහ පාකිස්තානයෙන් ලේඛක, ලේඛිකාවන් 70ට අධික ප්‍රමාණයක් පැමිණීම අනෙක් විශේෂ කරුණයි. එමෙන්ම 27 වැනි සෙනසුරාදාව සිංහල දිනය ලෙස නම් කර තිබුණි. කවියන්, කෙටිකතාකරුවන් සහ සිනමාවේදීන් සමඟ විවිධ සාකච්ඡා වට පැවැත්වුණු අතර සිංහල දිනයට අදාළ සියලු සංවාදවලට නොමිලේ සහභාගී වීමට ද අවස්ථාව සලසා දී තිබුණි.

26 වැනි දා කවි සඳහා පිදෙන 'එඩ්වර්ඩ් ලියර්' සම්මානය ලබා දීමේ උත්සවය දඩැල්ලේ 'අවුල් ඇන්ඩ් ද පුසිකැට්' හෝටලයේදී උත්කර්ෂවත් ලෙස පැවැත්වුණි. තරඟකරුවන් රාශියක් අතරින් අවසන් වටයට පස් දෙනෙකු ‍තෝරා ගත් අතර උළෙලේ විශේෂ අවස්ථාවක තරඟකරුවන් විසින් තම කවි කියවන්නට යෙදුණි. කදීජා සම්සුදීන් විසින් කවි සඳහා පිදෙන එඩ්වර්ඩ් ලියර් සම්මානය හිමි කර ගැනීමට සමත් විය. දෙවැනි ස්ථානය ෂාහිමා රාෂීඩ් ද තෙවැනි ස්ථානය සකුණි කුරේ විසින් ද දිනාගනු ලැබීය.

ගාලු සාහිත්‍ය උළෙල ආශ්‍රිතව වෙනත් සංස්කෘතිකාංග සහ සැනකෙළි පැවැත්වුණි. 'නෝ' සමාගම විසින් 'බිරියානි' හඳුන්වාදීමක් මේ දින කිහිපය පුරාම ගාලු කො‍ටුව ඇතුළත ඉදිකෙරුණු තාවකාලික කුටියකදී සිදු කෙරුණි. 'ලිප්ටන් ටී රූම්' හි සංගීතය සමඟ රසවත් තේ පිරිනැමුණි. ගෝල් ලිට් කැෆේ ලෙස නම් කර තිබූ භූමියේ විශේෂ 'බබ්ල් ටී' වර්ග කිහිපයක් ද හදුන්වා දෙනු ලැබීය.

මද්දහනේ දැඩි අව් රශ්මිය පවා නොතකමින් බීන් බෑග් තුළට බසිමින්, සුව පහසු කුෂන් මත අසුන්ගෙන සතු‍ටු සාමීචියේ යෙදුණු සාහිත්‍ය රසිකයෝ සාහිත්‍ය උළෙලට එක් කළේ අමුතුම පැහැයකි. සාහිත්‍ය යනු නොසලකා හැරිය යුත්තක්, විය පැහැදම් නොකළ යුතු දෙයක් යැයි වක්‍රාකාරයෙන් හඟවන්නට උත්සාහ කරන සමයක සාහිත්‍ය වෙනුවෙන් ෆෙයාර්වේ සමාගම කරනු ලබන මැදිහත් වීම යළි ප්‍රශංසාවට පාත්‍ර විය යුතු මට්ටමේ එකකි.

එසේම වයින් රස බැලීම, ලේඛකයන් සහ ලේඛිකාවන් සමඟ දිවා ආහාර ගැනීමට ද අවශ්‍ය නම් අවස්ථාව සලසා තිබුණි. ඉතාම සීමිත පිරිසකගේ සහභාගීත්වයෙන් පැවැත්වුණු මේ අවස්ථා සාහිත්‍ය ලෝලීන්ගේ මනදොළ සපුරන වර්ගයේ ඒවා බවට කිසි සැකයක් නැත. එසේම ආහාරපාන සැකසීමේ විශේෂ වැඩමුළු මෙන්ම සාහිත්‍ය රචනය පිළිබඳ වැඩමුළු කිහිපයක්ද පැවැත්වුණි. මේ සියලු වැඩමුළු සඳහා අයකිරීමක් කෙරුණි.

සාහිත්‍ය සම්බන්ධයෙන් මුල් බැසගෙන තිබූ බොහෝ අදහස් සුනුවිසුණු කර දමන වර්ගයේ සාහිත්‍ය උළෙලක් හෙයින් එහි ආලෝකය ද වැඩිය. සහභාගීත්වය ද සාපේක්ෂව ගිය වසරට වඩා තරමක් මද මුත් අලංකාරයේ කිසි අඩුවක් නොවීය. වෙනත් රටවල සෙසු සාහිත්‍ය උළෙල වෙනුවෙන් වසරක් පුරා ලක ලැහැස්ති වන්නා සේ ගාලු සාහිත්‍ය උළෙලට සහභාගී වීමට ද සාහිත්‍යලෝලීම් මඟ බලා සිටින්නාක් මෙනි. සම්ප්‍රධායික සාහිත්‍ය උළෙල කිහිපයක් හැරුණු විට විකල්ප සාහිත්‍ය උත්සව හිඟ අපේ රටට මෙවන් සාහිත්‍ය සැණකෙලි වඩාත් වටියි. එහි අගය සසඳා බැලිය යුතු තරම් ය. ෆෙයර්වේ සමාගම ඒ වෙනුවෙන් කළ මැදිහත්වීම දෙස සංතුෂ්ටියෙන් යුතුව බැලීමට හැකි වන්නේ එහෙයිනි. ඒ සංතුෂ්ටිය හුදෙක විකල්ප සාහිත්‍ය උළෙලක් මෙරටට ලැබීම නිසාම නොවේ. එහි ඇත්තේ ඊට වඩා පැතිරුණු, බරපතල අර්ථයකි.

සාහිත්‍ය වෙනුවෙන් කරනු ලබන ආයෝජන කිසිදා අපතේ නොයනු සුළු යැයි කිව යුත්තේ ද එහෙයිනි. ලෝකය වඩාත් යහපත් වන්නේ එකී ආයෝජන වැඩි වැඩියන් අප වැනි කොදෙව්වලට ලැබෙන විට මිස ඒවාට අකාරුණික ලෙස ගැ‍රැහීමෙන් නම් නොවේ.