ඉරාන ජනාධිපති ඒබ්‍රහිම් රයිසි, එක්දින නිල සංචාරයක් සඳහා අප්‍රේල් 24 වැනිදා ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණෙන බව කොළඹ ඉරාන තානාපති කාර්යාලයේ ආරංචි මාර්ග සදහන් කරයි.
ඉරානයේ ඩොලර් මිලියන 529 ක ආධාර යටතේ ඉදිකළ මෙගාවොට් 120 ක ජලවිදුලි උත්පාදන ධාරිතාවයකින් යුත් උමා ඔය බහුකාර්ය සංවර්ධන ව්‍යාපෘතිය විවෘත කිරීම සඳහා ජනාධිපතිවරයා මෙලෙස දිවයිනට පැමිණෙනු ඇත.
ජනාධිපති රයිසිගේ සංචාරය පිළිබඳ ප්‍රකාශය නිකුත් වන්නේ ඉරානය, ඊශ්‍රායලයට මිසයිල ප්‍රහාර එල්ල කිරීමෙන් දින දෙකකට පසුවය.
2008 අප්‍රේල් මාසයේදී එවකට ජනාධිපති මහමුද් අහමදිනෙජාඩ්ගේ සංචාරයෙන් පසු ඉරාන ජනාධිපතිවරයෙකු ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණෙන පළමු අවස්ථාව මෙය වේ.
උමාඔය ව්‍යාපෘතිය මුලින් නිම කිරීමට නියමිතව තිබුණේ 2015 වසරේදී වන අතර, එක්සත් ජනපදය ඉරානයට ආර්ථික සම්බාධක පැනවීමෙන් පසු සහ ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථික අර්බුදය හේතුවෙන් ව්‍යාපෘති අනපේක්ෂිතව කිහිප වතාවක්ම ප්‍රමාද විය.
ඉදිකිරීම් සඳහා වන අවබෝධතා ගිවිසුම (MOU) 2007 වසරේ දී දෙරට අතර අත්සන් කරන ලද අතර ව්‍යාපෘතිය 2010 දී ආරම්භ කරන ලද අතර ඉරාන රජයෙන් ණය ආධාර වශයෙන් අරමුදල් ලැබීමට නියමිතව තිබුණි. කෙසේ වෙතත්, සම්බාධක පැනවීමට පෙර ඉරානය ඩොලර් මිලියන 50 ක් ලබා දීමට සමත් විය. සම්බාධකවලින් පසු ශ්‍රී ලංකාවට වියදම දැරීමට සිදුවේ.
2010 මාර්තු 15 වැනිදා ව්‍යාපෘතිය ආරම්භ කරන විට ව්‍යාපෘතිය අවසන් කිරීමට නියමිත දිනය වූයේ 2015 මාර්තු 15 වැනිදාය. නමුත් අනපේක්ෂිත ලෙස ප්‍රධාන උමඟට ජලය ඇතුළු වීම සහ විරෝධතා නිසා කාලසටහන අවසන් කිරීමේ දිනය 2020 දෙසැම්බර් 31 දක්වා දීර්ඝ කෙරිණි. එහෙත් එය මේ දක්වාම විවධ බාධක නිසා ප්‍රමාද විය.
ජලාශ දෙකක ජලය ගබඩා කර කිලෝමීටර් 23 ක උමං මාර්ගයක් හරහා පොළව යට පිහිටි ටර්බයින දෙකක් දක්වා ගෙන ඒමෙන් මෙගාවොට් 120 ක ධාරිතාවකින් යුත් ජල විදුලිය උත්පාදනය කර ජාතික විදුලිබල පද්ධතියට එක් කිරීම මෙම ව්‍යාපෘතියට ඇතුළත් වේ.
විදුලි උත්පාදනයෙන් පසු, යල සහ මහ අස්වනු දෙකෙහිම කුඹුරු අක්කර 20,000කට ජලය ලබා දෙමින් ජලාශ තුනකට ජලය ගෙන ඒමට ද මෙයින් අපේක්ෂා කෙරේ.
